Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh, 28(10):107-112. DOI 10.32895/hcjm.m.2025.10.14
Lượt xem: 47 Lượt tải PDF: 15
Đoàn Trúc Quỳnh1, Trần Công Hậu2, Trần Trương Trung Tính1, Lê Quốc Tuấn1,*
Đặt vấn đề: Ở người không mắc bệnh thận mạn (CKD), creatinine phản ánh khối lượng cơ xương, trong khi cystatin C được tiết ra từ mọi tế bào có nhân. So sánh nồng độ hai chất này có thể cung cấp thông tin về khối lượng cơ.
Mục tiêu: Khảo sát vai trò phối hợp của creatinine và cystatin C trong đánh giá tình trạng dinh dưỡng ở người không mắc CKD.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang trên 45 người trưởng thành khám tại Phòng khám Thận – Tiết niệu, bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh – Cơ sở 2, từ tháng 11/2024–03/2025. Thu thập số liệu nhân trắc, tiền sử bệnh và xét nghiệm máu lúc đói (FPG, HbA1c, creatinine, cystatin C, hemoglobin, bộ mỡ). Phân tích dữ liệu bằng STATA 17.0.
Kết quả: Trung bình tỷ lệ creatinine/cystatin C là 11,1 ± 2,3. Tỷ lệ này tương quan thuận mức độ trung bình với albumin huyết thanh (r=0,33, p <0,05), tương quan nghịch với tuổi (r=-0,44, p <0,05), và cao hơn ở nam (11,6 ± 2,2) so với nữ (10,1 ± 2,2, p <0,05). Không thấy tương quan ý nghĩa với chỉ số lipid hoặc carbohydrate.
Kết luận: Tỷ lệ creatinine/cystatin C liên quan đến tình trạng dinh dưỡng thông qua nồng độ albumin và có thể phản ánh gián tiếp khối lượng cơ, nhưng nên kết hợp thêm các phương pháp đo trực tiếp như BIA hoặc DEXA để đánh giá toàn diện.
Từ khoá: cơ xương; chỉ dấu dinh dưỡng trong máu; creatinine/cystatin C
Backgrounds: In individuals without chronic kidney disease (CKD), plasma creatinine reflects muscle mass, whereas cystatin C is produced by all nucleated cells. Comparing these markers may help estimate muscle mass.
Objectives: To explore the combined role of creatinine and cystatin C in assessing nutritional status in adults without CKD.
Methods: A cross-sectional study of 45 adults visiting the Nephrology–Urology Clinic, University Medical Center Ho Chi Minh City – Branch 2 (November 2024-March 2025). Data collected included anthropometrics, medical history, and fasting blood tests (FPG, HbA1c, creatinine, cystatin C, hemoglobin, lipid profile). Analysis was performed using STATA 17.0.
Results: The mean creatinine/cystatin C (Cr/CysC) ratio was 11.1 ± 2.3. This ratio correlated positively with serum albumin (r = 0.33, p <0.05), negatively with age (r = –0.44, p <0.05), and was higher in males than females (11.6 ± 2.2 vs. 10.1 ± 2.2, p <0.05). There is no significant correlation with lipid or carbohydrate parameters.
Conclusions: The Cr/CysC ratio is associated with nutritional status, as indicated by serum albumin, and may indirectly reflect muscle mass. For a comprehensive evaluation, it should be combined with direct muscle mass measurements (e.g., BIA, DEXA).
Keywords: skeletal muscle; blood nutritional markers; creatinine/cystatin C ratio
